Zamansız hastalık KANSER hakkında …

Merhabalar,


Bugün 4 Şubat Dünya Kanser Günü. Peki,

  • Kanser nedir?
  • Kanser türleri nelerdir?
  • Biz kadınlarda en çok görülen kanser türleri neler?
  • Kanserden nasıl korunabiliriz?
  • Kanserle savaşan hastalara nasıl davranmalıyız?
  • … Sorular böyle devam edip gidiyor…

Kanser hakkında ne biliyoruz, ne yapabiliriz, nasıl bilinçlenebiliriz diye düşünerek bir adım atmaya, araştırıp öğrendiklerimi de sizlerle paylaşmaya karar verdim.

Dünya Sağlık Örgütü (WHO) de internet sayfasında 4 Şubat Dünya Kanser Günü ile ilgili olarak şu mesajı paylaşmış:

“Her yıl 4 Şubat’ta DSÖ ve Uluslararası Kanser Araştırmaları Ajansı (IARC), küresel kanser yükünü hafifletmenin yollarını geliştirmek için Uluslararası Kanser Kontrolü Birliği’ni (UICC) desteklemektedir.

Kanser, hücrelerin kontrolsüz büyümesi ve yayılımıdır. Vücudun hemen hemen her parçasını etkileyebilir. Büyümeler çoğunlukla çevresindeki dokuları istila eder ve uzak bölgelere metastaz yapabilir.

Birçok kanser, tütün dumanı gibi ortak risk faktörlerine maruz kalmaktan kaçınarak önlenebilir. Buna ek olarak, kanserlerin önemli bir kısmı cerrahi, radyoterapi veya kemoterapi ile iyileştirilebilir, özellikle erken teşhis edilirse.”

Ben de ilk olarak kanserle ilgili olarak öğrendiğim ilginç bilgileri paylaşmak istiyorum sizlerle:

  • Herkesin vücudunda kanser hücreleri varmış. Bu kanser hücreleri birkaç milyara kadar çoğalmadıkça standart testlerde görülmezlermiş. Doktorlar kanser hastalarına tedaviden sonra vücutlarında artık kanser hücresi kalmadığını söyledikleri zaman, bu yalnızca kanser hücrelerinin testlerle saptanamayacak düzeyde olduğu anlamına gelirmiş. Bir kişinin hayatı boyunca 6 ile 10 kez kanser hücreleri oluşabilir ve kişinin bağışıklık sistemi güçlü olduğu zaman kanser hücreleri yok edilir ve çoğalarak tümör oluşturmalarına engel olunurmuş.
  • Erkeklerde ölümle sonuçlanan kanser vakalarında birinci sırayı akciğer kanseri alırken, kadınlarda meme kanseri ilk sırada yer alıyormuş.
  • Tarama testleri ile hala sınırlı sayıda hastalık yakalanabiliyormuş. Türkiye’de Kanser Erken Teşhis, Tarama ve Eğitim Merkezleri’nde (KETEM) birçok özel, devlet ve üniversite hastanelerinde kanser tarama testleri yaptırılabiliyor ve, rahim ağzı, meme ve kalın bağırsak kanserleri için tarama programları bulunuyormuş. Tarama programları ülkeden ülkeye farklılık gösterdiği gibi kişinin risk faktörlerine göre de farklılık gösteriyormuş.
  • Araştırmacılara göre kanserin tüm türlerinin yarısından fazlası ve kansere bağlı tüm ölümlerin neredeyse yarısı önlenebilirmiş. -Bu da yılda 2,4 milyon ila 3,7 milyon ölümün önlenebileceği anlamına geliyor.- Düşük ve orta gelirli ülkelerdeki kanserden ölümlerin ise %80’inin önlenebileceği düşünülüyormuş.
  • Kanserin tek bir hastalık olduğunu düşünmeyin! Son 10 yılda kanserin 200’den fazla çeşidi ve alt türü olduğunu ortaya çıkmış ve bu bilgi ile “herkese uyacak tek bir tedavi” yerine kişiye özel tedavi modeline yönelim başlamış. Ve kansere 10 yılda çare bulunabilirmiş.
  • Sigara akciğer kanseriyle doğrudan ilişkili olsa da aynı zamanda gırtlak, ağız, dil, dudak, mesane, pankreas ve meme gibi organlarda görülen kanser risklerini de artırıyormuş.
  • Tüysüz Köstebek Farelerinin Kansere bağışıklıkları varmış. Bu yeraltı memelilerinin vücutları hiyalüronik asit yönünden zengin olduğundan vücutta yağ gibi davranarak kanserin büyümesini engelliyormuş. Güzel haber: bu keşif, ileride kanserin yeni tedavi yöntemlerinin bulunmasını sağlayabilirmiş.
  • Özellikle son 10 yılda yapılan çalışmalar sayesinde kanserin her zaman ölümle sonlanan bir hastalık olmaktan çıktığı gözlenmiş. Kansere yakalanan vakalardaki sayı artmış olsa da bir yandan da kanserden kurtulan vaka sayısında şimdiye dek görülmemiş bir artış varmış.

Dünya sağlık örgütü (WHO) tarafından yapılan kanser araştırmalarının sonuçları, kanser konusundaki bilgilerin artırılması ve bu hastalıkla mücadeleye dikkat çekilmesi amacıyla kurumun resmi internet sitesinde kısa ve çarpıcı başlıklarla paylaşılmış:

  • Vücudun çeşitli bölgelerini etki altına alan 100 den fazla kanser çeşidi bulunuyor.
  • 2005 yılında dünya genelinde yaşamını kaybeden 58 milyon kişinin %13 ü olan 7. 6 milyon insanın ölüm sebebi kanser.
  • Kanser neticesi ölümlerin %70 ten fazlası, az gelişmiş ya da gelişmekte olan ülkelerde meydana geliyor.
  • Erkeklerde ölümle sonuçlanan kanserlerde ilk beş sırayı şu kanser çeşitleri alıyor: akciğer, mide, karaciğer, kolon ve yemek borusu.
  • Kadınlarda ölümle sonuçlanan kanserlerde ilk beş sırayı şu kanser çeşitleri alıyor: meme, akciğer, mide, kolon ve rahim.
  • Tütün ürünleri kullanımı, tüm dünyada en büyük ve önlenebilir kanser sebebi.
  • Dünya genelinde kanserlerin beşte biri, rahim kanserine neden olan HPV virüsü ya da karaciğer kanserine neden olan hepatit B virüsü gibi kronik enfeksiyonlardan kaynaklanıyor.
  • Doğru zamanda teşhis edilmesi ve ideal biçimde tedavi edilmesi halinde, kanserlerin üçte biri tedavi edilebiliyor.
  • Ağrı kontrolü ve destekleyici tedavi yöntemlerinin uygulanması halinde, bütün hastaların hastalık sürecinde ağrı çekmemeleri sağlanabiliyor.
  • Yalnızca sigara kullanmamak, sağlıklı beslenme, fiziksel olarak etkin olmak ve enfeksiyonlara vaktinde müdahale edilmesiyle, kanserin %40 oranında engellemesi olası.

Kadınlarda En Sık Görülen Kanser Türleri

*Bu kanser türleri hakkında daha fazla bilgi (risk altında olan kişiler, belirtileri, erken teşhis ve tedavisi gibi) almak isterseniz, tıklayın.

Kanser türlerinin yüzde 40’ı sağlıklı yaşam alışkanlıklarıyla önlenebiliyor. Yaşam tarzımız, yediğimiz, içtiğimiz ve hareketlilik oranımız kanser riskimize direkt etki ediyor.

Dünya Sağlık Örgütü’ne göre;

“Kanser ölümlerinin% 30’undan fazlası, aşağıdaki kilit risk faktörlerini değiştirerek veya bu risk faktörlerinden kaçınarak önlenebilir:

  • Tütün kullanımı
  • Kilolu veya obez olmak
  • Düşük meyve ve sebze tüketimine sahip sağlıksız diyet
  • Fiziksel aktivite eksikliği
  • Alkol kullanımı
  • Cinsel yolla bulaşan HPV enfeksiyonu
  • HBV enfeksiyonu
  • Iyonize edici ve iyonize olmayan radyasyon
  • Kentsel hava kirliliği
  • Katı yakıtların evde kullanımından kaynaklanan kapalı duman.

Tütün kullanımı, kanser için tek ve en önemli risk faktörüdür ve küresel kanser ölümlerinin yaklaşık %20’sine ve dünya genelindeki akciğer kanseri ölümlerinin yaklaşık %70’ine neden olur. Birçok düşük gelirli ülkede, kanser ölümlerinin %20’sine kadar HBV ve HPV enfeksiyonu oluşturmaktadır.

Önlemek için ise:

  • Yukarıda listelenen risk faktörlerinden kaçınılmalıdır.
  • İnsan papilloma virüsüne (HPV) ve hepatit B virüsüne (HBV) aşılama yapın.
  • Mesleki tehlikeleri kontrol edin.
  • Güneş ışığı ile iyonize olmayan radyasyona (UV) maruziyeti azaltın.
  • İyonlaştırıcı radyasyona (mesleki veya tıbbi teşhis görüntüleme) maruziyeti azaltın.”

Kanser ve türleri hakkında az da olsa bilgi sahibi olduk, kendimizi korumanın yollarından ve erken teşhisin öneminden bahsettik. Peki bu hastalığa yakalanmış ve savaşan kişiler? Onlarla nasıl konuşmamamız gerektiği, tavır ve davranışlarımız ile ilgili olarak ne yapacağız? Birincisi yanlarında olduğumuzu ve destek olacağımızı göstermeliyiz ancak fazla üstlerine düşerek de onları fazlasıyla hasta psikolojisine sokmamalıyız diye düşünüyorum. Bu süreçte onların da tabi ama özellikle yakınları olarak bizlerin uzman birinden yardım almamız daha faydalı olacaktır. (Ben yine de ufak notlar paylaşayım, okumak için tıklayın.) Böylelikle zaten zorlu geçecek bir süreci yanlış tavır ve sözler ile daha da zora sokmamış oluruz.

Eveeet, bugün 4 Şubat Dünya Kanser Günü sebebiyle zamansız hastalık kanserden bahsettik. Zamansız dememin sebebi malum cinsiyet, yaş farkı gözetmeksizin herkesi bulabiliyor olması. Dünya Kanser Günü 2017 Teması: Sporu desteklemek. Türk Kanser Araştırma ve Savaş Kurumu Derneği’nin 4 Şubat Dünya Kanser Günü 2017 basın bildirisini okuyabilir ve harekete geçebilirsiniz. Kendimize iyi bakalım, sağlıklı bir hayat sürmeye gayret edelim ki sevdiklerimizi de kendimizi de sağlıkla sınamayalım. Sağlık herşeyden önemli ve öncelikli. “Sağlıklı Yaşamak için 12 Hafta” yazımı da henüz okumadıysanız tıklayın. 😉

Yorumlarınızı, istek/önerilerinizi, sorularınızı bekliyorum.

Yeni paylaşımlarda buluşmak ümidiyle… Takipte kalın 🙂

COMMENTS

Leave a Comment